روانشناسی مثبت و مدیریت خویشتن

همیشه نیمه پر لیوان را ببینید؛ در این صورت زندگی شیرین تر

 خواهد بود!

این روزها وقتی تلویزیون را روشن می کنید و اخبار گوش می کنید، خبرهای منفی زیاد می شنوید!

 این خبرهای منفی بر روی برخی از افراد، بسته به شرایط ژنتیکی و یا وضعیت اقتصادیشان اثر بدتری می گذارد و بر روی برخی از افراد کمتر اثر منفی می گذارد! 

افرادی که نسبت به موضوعات مختلف خوشبین هستند، دنیا را از دید مثبتی نگاه می کنند و افرادی که بدبین هستند، دنیا را بد می بینند. بنابراین در صورتی که یک خبر بد به افراد بدبین برسد، تاثیری که از آن می پذیرند از افراد خوشبین بسیار بدتر است و می تواند اثرات عمیق تر روان شناسانه ای را بر روی آن ها بگذارد. 

تحقیقات نشان داده است که افرادی که نسبت به زندگی خوشبین تر هستند، از نظر آماری به طور میانگین درآمد بیشتری دارند، می توانند با دیگران ارتباط بهتری برقرار کنند و حتی طول عمر آن ها بیشتر است. اما این خوشبین بودن چیست؟ آیا می توان آن را یاد گرفت؟ پاسخ این سوال مثبت است!

به بیان دیگر، در صورتی که شما فرد بدبینی باشید، می توانید این بدبینی را به عنوان یکی از ویژگی های ذاتی خودتان درنظر بگیرید و حتی می تواند پدر و مادرتان را برای این کار مقصر بدانید! ولی نباید فکر کنید که تا آخر عمر بدبین باقی خواهید ماند!

 در این پست قصد داریم چها روش برای خوشبین تر شدن در زندگی  را به شما معرفی کنیم:

1.  بهترین "خود" ممکن را تجسم کنید.

به 10 سال دیگر فکر کنید و ببینید که دوست دارید چه اتفاقی بیفتد. زندگی رویایی 10 سال آینده خودتان را تصور کنید. فکر کنید که چه احساسی خواهد داشت اگر 10 سال دیگر به تمام آرزوهایتان برسید؟ اکنون قلم و کاغذ بردارید و درباره آن بنویسید. سعی کنید این کار را برای مدت یک یا دو ماه، یک بار در هفته و هر بار به میزان شش تا هشت دقیقه انجام دهید. در هرکدام از این جلسات شش تا هشت دقیقه ای، درباره "بهترین اتفاقی که به نظرتان می تواند در 10 سال آینده برایتان بیفتد" درباره یک موضوع خاص، مانند خانواده، شغل، ازدواج و یا وضعیت سلامتی و غیره بنویسید.

ممکن است به نظرتان مسخره بیاید، ولی مطالعات بسیار متعددی که در این باره انجام شده اند نشان داده اند که این که شما یک آینده ای ایده آل را برای خودتان ترسیم کنید، باعث می شود که میزان خوشبینی تان حقیقتا به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند و همین امر باعث می شود که به موفقیت نزدیک شوید و کیفیت زندگی بالاتری داشته باشید.

یکی از دانشمندان می گوید: 

"این روش کار می کند! چون شما با این کار انگار دارید اصطلاحا "عضلات خوشبینی" خودتان را با فکر کردن درباره به تحقق پیوستن رویاهایتان به جای نگران بودن درباره بدترین چیزهایی که ممکن است اتفاق بیفتد، قوی می کنید!"

2. اجتناب ناپذیر بودن ناامیدی هایی که ممکن است بر سر راهتان قرار بگیرد را قبول کنید.

به عقیده لارا اولیف (Laura Oliff)، مشاور بخش روان شناسی در بنیاد درمان بصری آمریکا،  در صورتی که مرتبا انتظار بدترین نتیجه ها را می کشید، ممکن است به این دلیل باشد که امیدوارید که خودتان را از ناامیدی حفاظت کنید! ولی بدانید که با این کار باعث می شوید که "انتظار مثبت از اتفاقات" را هم از دست بدهید. دکتر اولیف بیان می کند که "این انتظار داشتن اتفاقات مثبتی که در آینده قراراست برای شما اتفاق بیفتد، احساسی بسیار با ارزش و خوشایند می باشد" (برای این که به خودتان ثابت کنید که این احساس چقدر برای شما خوشایند است؛ تنها لازم است درباره لذتی که از انتظار کشیدن برای یک سفر زیبا ممکن است داشته باشید فکر کنید"

دکتر اولیف می گوید: " این که سعی کنید کاری کنید که احساس ناامیدی نداشته باشید، غیرممکن است. چون بالاخره ناامیدی و یاس مسلما در برخی از مواقع در طول زندگی به سراغ شما خواهند آمد و نمی توانید آن را انکار کنید. بنابراین شما مجبور هستید بین دو گزینه انتخاب کنید: انتظارات مثبت که در آینده معلوم می شود که دروغ بوده اند! انتظارات منفی که در آینده معلوم می شود که درست بوده اند! 

اگر قرار باشد انتخاب کنید، بهتر است که انتظارات مثبت را انتخاب کنید حتی اگر در آینده به شما ثابت شود که آن ها اشتباه بوده اند و شما ناامید شوید! بنابراین از ناامیدی نترسید و از ترس این که ناامید نشوید، انتظارات بدترین اتفاقات را نداشته باشید. بهتر است انتظارات مثبت را هم تجربه کنید.

" البته باید بدانید که انتظارات منفی و آن چه که ما به شکل منفی انتظار داریم اتفاق بیفتد همیشه هم اتفاق نمی افتد. دکتر اولیف می گوید: "بسیاری از چیزهای منفی که ما آن ها را پیش بینی می کنیم هرگز اتفاق نمی افتند!"

3.بعضی وقت ها با خودتان جر و بحث کنید و خودتان را به چالش بکشانید.

فرض کنید که همکارشما در کارش ترفیع گرفته است و به شغلی رسیده است که شما همیشه آرزو داشتید به آن برسید. در حقیقت او به جایگاهی رسیده است که شما آرزو داشته بودید که به آن جایگاه برسید. بنابراین ذهن شما پر از افکاری مانند این می شود: "من در کارم خیلی ضعیف عمل کردم. من هرگز موفق نخواهم شد تا از نردبان موفقیت بالا بروم. اصلا شاید از همین الان کار را ترک کردم..."

دکتر سلیگمان می گوید: "هنگامی که وارد این فاز ذهنی شدید، اولین قدم برای مبارزه کردن با این افکار منفی این است که صدایی که این حرف های منفی را در گوش شما زمزمه می کند را بشناسید. سپس تصور کنید که این صدا مربوط به یک انسانی است که با شما متفاوت است و ماموریتی دارد و آن هم این است که شما را بدبخت کند!! بنابراین سعی کنید که با فردی که این حرف ها را به ذهن شما می گوید مبارزه کنید و با این فرد به جر و بحث بپردازید.

اما سوال این جاست که شما چطور می توانید با فردی که در حقیقت همزاد شما محسوب می شود به مجادله بپردازید؟ شما باید شواهدی فراهم کنید که این شواهد ثابت کنند که این فرد در اشتباه است و حقیقت را نمی گوید: به عنوان مثال، در صورتی که دوستتان ارتقای شغلی گرفت، و این فرد در گوش شما زمزمه کرد که : من در کارم ضعیف عمل کردم؛ شما به او بگویید: نه این گونه نیست، همکار من دو سال از من باسابقه تر است و دو سال قبل از من آمده است. یا مثلا بگویید: من هم بالاخره ترفیع خواهم گرفت."

البته فراموش نکنید که داشتن چنین مباحثه هایی را با آن بخش تاریک از ذهنتان که می خواهد شما را خراب کند داشته باشید ممکن است نیازمند کمی تمرین و تکرار باشد. دکتر سلیگمان می گوید: "این کاری نیست که یک روزه بتوان آن را انجام داد. ولی از طرف دیگر باید گفت کاری مشکل نیست. کاری است که بسیاری از مردم می توانند ظرف مدت چند روز آن را یاد بگیرند"

4. بدبینانه ترین پیش بینی هایتان را تبدیل به خوشبینانه ترین پیش بینی ها کنید.

یکی دیگر از روش هایی که می تواند منجر به افزایش میزان خوشبینی در شما شود این است که عامدانه، بدبینانه ترین پیش بینی هایتان را تبدیل به خوشبینانه ترین پیش بینی ها بکنید. این کار شما را قادر خواهد ساخت تا خودتان را بهتر پیدا کنید.

به عنوان مثال، فرض کنید که با همسرتان دعوا کرده اید و او خانه را با عصبانیت ترک کرده است و در را پشت سرش محکم به هم کوبیده است. بدبینانه ترین فکر این است که شما به خودتان بگویید: دیگر همه چیز تمام است! دیگر برنمی گردد و غیره.

خوشبینانه ترین فکر این است که بگویید: " دوباره برمی گردد و یک بستنی بخرد و با خودش می آورد و درباره دعوا چیزی نگوید و..."

بین این دو "ترین" هاست که شما پیش بینی عقلانی را پیدا می کنید:" بعد از چند ساعت برمی گردد و دوباره با هم بحث می کنیم و همه چیز به حالت اول برمی گردد" این پیش بینی درست است که به اندازه پیش بینی دوم لذت بخش نیست ولی به اندازه پیش بینی اول هم زننده نیست و شما را از شر یک پیش بینی بد نجات می دهد.

اگر شما این استراتژی ها (مخصوصا دو استراتژی پایانی یعنی مجادله با خود و تبدیل کردن بدترین پیش بینی ها به بهترین ها) را تمرین کنید، می توانید تا حدود زیادی خوشبین تر از گذشته شوید.